นายเกษม จาติกวณิช (Mr. Kasame Chatikavanij) เชื้อชาติไทย สัญชาติไทย นับถือศาสนาพุทธ เกิดเมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2467 ที่กรุงเทพฯ เป็นบุตรคนที่ 1 ในจำนวนพี่น้องทั้งหมด 6 คน ของพระยาอธิกรณ์ประกาศ และคุณหญิงเสงี่ยม จาติกวณิช สมรสกับคุณหญิงชัชนี จาติกวณิช มีบุตรชาย 2 คน สาขาวิชาที่เชี่ยวชาญคือ ด้านพลังงาน

- ประถมศึกษา โรงเรียนอัสสัมชัญ กรุงเทพฯ
- มัธยมศึกษา โรงเรียนเซนต์สตีเฟน ฮ่องกง ( St.Stephens College, Hong Kong)
- วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (ไฟฟ้า) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2489
- วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (เครื่องกล) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2490
- วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (ไฟฟ้า) University of UTAH, U.S.A. พ.ศ. 2493

- ดูงานและอบรมที่ U.S. Bureau of Reclamation พ.ศ. 2493

- รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม สมัยพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เป็นนายกรัฐมนตรี (ครั้งที่ 1) พ.ศ. 2520
- รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี สมัยพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เป็นนายกรัฐมนตรี (ครั้งที่ 2) พ.ศ. 2522
- สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
- กรรมการ บริษัท การบินไทย จำกัด
- กรรมการ การรถไฟแห่งประเทศไทย
- กรรมการ ธนาคารกรุงไทย จำกัด
- ผู้ว่าการ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
- ผู้ว่าการการไฟฟ้ายันฮี
- ประธาน บริษัท ปุ๋ยแห่งชาติ จำกัด
- ประธาน ธนาคารสยาม จำกัด
- สมาชิกวุฒิสภา
- ประธาน คณะกรรมการการพัฒนาการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
- กรรมการ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
- กรรมการร่างกฎหมาย ของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
- กรรมการ การปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย
- นายกสภามหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- ประธาน บริษัท บางจากปิโตรเลียม จำกัด
- สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (แต่งตั้งโดย รสช.)
- ประธานกรรมการและกรรมการอำนวยการ บริษัทไทยออยล์ จำกัด
- ประธานกรรมการ บริษัทผลิตภัณฑ์คาร์บอนไทย จำกัด
- ประธานกรรมการ บริษัทหลักทรัพย์เจ.เอฟ.ธนาคม จำกัด
- ประธานกรรมการ บริษัทซ๊คอน ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด
- ประธานกรรมการ บริษัทระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด
- กรรมการบริษัทอีสเอเชียติ๊ค (ประเทศไทย) จำกัด
- กรรมการบริษัทผาแดงอินดัสทรี จำกัด
- นายกสภามหาวิทยาลัยบูรพา

นายกสภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์คนที่ 3 ติดต่อกัน 2 วาระ
วาระที่ 1 ตั้งแต่ 24 สิงหาคม 2528 – 23 สิงหาคม 2530
วาระที่ 2 ตั้งแต่ 24 สิงหาคม 2530 – 23 สิงหาคม 2532

- เป็นผู้บุกเบิกและผู้บริหารกิจการไฟฟ้า ให้สามารถสนองความต้องการของประชาชนได้อย่างเพียงพอ
- ขณะดำรงตำแหน่งผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิต
- เป็นผู้ริเริ่มแนวความคิดการร่วมทุนระหว่างรัฐและเอกชน เช่น กรณีบริษัทไทยออยส์ จำกัด
- ในขณะดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม
- ได้รับความเชื่อถือจากสถาบันการเงินทั้งในและต่างประเทศ ในการให้บริษัทไทยออยส์กู้เงินเพื่อใช้
ในการลงทุน โดยไม่ต้องมีหลักทรัพย์คำประกันแต่อย่างใด

หนังสือ
เกษม   จาติกวณิช.   2530.   ซูเปอร์เค เกษม จาติกวณิช.
        กรุงเทพฯ :กองทุนเกษมจาติกวณิช.
เกษม   จาติกวณิช.   2539.   คือชีวิตและความหวัง เกษม จาติกวณิช.
        พิมพ์ครั้งที่ 3.  กรุงเทพฯ : มติชน.

วารสาร

- ปริญญาวิศวกรรมศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2518
- ปริญญาวิศวกรรมศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ พ.ศ. 2526
- ปริญญาเทคโนโลยีดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย พ.ศ. 2527
- ปริญญาบริหารธุรกิจดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พ.ศ. 2533

งานอดิเรกของ นายเกษม  จาติกวณิช คือการเล่นกอล์ฟ ตั้งเป้าหมายของชีวิตไว้ว่าจะปฏิบัติตน
ให้เป็นประโยชน์ต่อสังคม เป้าหมายของการงานทั้งทางด้านวิชาการและบริหารคือให้กิจการที่บริหาร
อยู่ในขณะนี้ประสบความสำเร็จในการดำเนินงาน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อประชาชนโดยส่วนรวม
ปัจจุบันพักอยู่บ้านเลขที่ 139/11 ถนนสาธรใต้  ทุ่งมหาเมฆ  สาธรกรุงเทพมหานคร 10120